5434 sayılı Kanuna tabi olarak görev yapıyorum. Son 7,8 yıldır ağır psikolojik rahatsızlık yaşıyorum ve doktoruma engel durumum var mı diye sorduğumda rahatsızlığımdan ve kullandığım ilaçlar nedeniyle %40 engelli olduğumu rapor alabileceğimi söyledi. Benim sorum %40 engellilik raporu ile ekte gönderdiğim sigorta sürelerine göre emekli olabilir miyim ne zaman emekli olurum ve de ortalama ne kadar emekli maaşı ile tazminat alırım bilgilendirirseniz memnun olurum.
Görevde iken rahatsızlanan 5434 sayılı Kanuna tabi memur, % 40 engelli raporu alırsa emekli olabilir mi?
Memurların, göreve başladıktan sonra ortaya çıkan rahatsızlıklarına istinaden 2 şekilde emeklilik durumları bulunur. Bu durum hem 5434 sayılı Kanuna hem de 5510 sayılı Kanuna tabi memurlar için geçerlidir.
Memurluğa başlamadan önce malul sayılmayı gerektirir rahatsızlığı olanlar malullük nedeniyle emekli olamazlar. Bu durum hem 5434 sayılı Kanuna hem de 5510 sayılı Kanuna tabi memurlar için geçerlidir.
Memurluğa başladıktan sonra ortaya çıkan rahatsızlıklarına istinaden 2 şekilde emeklilik olma durumları bulunur.
Birincisi malullük nedeniyle emeklilik, ikincisi de engellilik nedeniyle emekliliktir.
1- Malullük nedeniyle emeklilik:
Memurlar, sağlık kurulu raporu almaları için ister kendileri ister Kurumları tarafından yönlendirilmek suretiyle tam teşekküllü Devlet hastanelerinden sağlık kurulu raporu alabilirler. Sağlık kurulu raporları da Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenmesi neticesinde şayet vazifelerini yapamayacak durumda olduğu tespiti sonucunda malul olduğuna karar verildiğinde memur malul sayılmaktadır.
Malul sayılan memuru Kurumu malulen emekliye sevk işlemini yapar ve emeklilik belgelerini Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderir. Memurun da en az 10 hizmet yılı varsa (sigortalı süreler, memurluk süreleri, esnaflık süreleri, borçlanılan süreler vb. dahil) Sosyal Güvenlik Kurumu bu memura malullük aylığını bağlar.
Ancak, bu rahatsızlığın kesinlikle göreve girmeden önce olmaması gerekir, var ise malullük aylığı bağlanması işlemi yapılmaz.
2- Engellilik nedeniyle emeklilik:
5434 sayılı Kanunda bulunmayan ve ilk defa 5510 sayılı Kanunla getirilmiş olan bir uygulamada, göreve başladıktan sonra çalışma gücü kaybı ortaya çıkan 5434 sayılı Kanuna tabi memurlara yönelik olmaktadır. Bu durum malullük nedeniyle emeklilik değildir.
5434 sayılı Kanuna tabi memurlardan göreve başladıktan sonra haklarında düzenlenen sağlık kurulu raporlarının Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenmesi neticesinde memurun çalışma gücü kayıp oranının
– % 50 ila % 59 arasında olduğu kararı verildiğinde memurun en az 5760 gün (16 yıl)
– % 40 ila % 49 arasında olduğu kararı verildiğinde de memurun en az 6480 gün (18 yıl)
Sosyal Güvenlik Kurumu kesintileri bulunan çalışmalarının olması halinde bu memura yaşlılık aylığı bağlanmaktadır. Yani malullük aylığı olmayıp, engelliliklerinden dolayı yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.
Her iki durumda da sigortalılık süresinin başlangıcına bakılmaz, yaş koşulu aranmaz, çalışılmış olan hizmet sürelerine bakılır.
Memurlarda vergi indirimine bağlı olarak aylık bağlama işlemi yapılmaz. Vergi indirimi raporları sadece memurun görevde iken vergi muafiyetlerini sağlar.
Yine aynı şekilde, engellilikten dolayı emeklilikte de Kurumlar kişilerin bilgilerini SGK ya gönderir, oradan gelecek cevap neticesinde emeklilik belgelerini SGK ya gönderirler. Bu işlem sonucunun da, yani SGK dan gelecek cevabın beklenmesi gerekir.
Yukarıda yer verilen açıklamalarımız çerçevesinde durumunuzu değerlendirdiğimizde şunları söyleyebiliriz; Belirttiğiniz rahatsızlığın, göreve başladıktan sonra ortaya çıkan bir rahatsızlık olması ve bu durumunda malullük kapsamına girdiğinin SGK Sağlık Kurulu kararıyla onaylanması halinde hizmet süreniz de 10 yıldan fazla olduğundan malullük aylığı bağlanabileceğini değerlendirmekteyiz.
Şayet durumunuz yani rahatsızlık durumunuz malullük kapsamına girmezse engellilik durumunuza göre alınacak olan raporun en az % 40 oranı olması ve yine SGK Sağlık Kurulunca onaylanması halinde 6480 gün ( 18 yıl) hizmetinizin tamamlanması yeterli olup, bu oran ve hizmet sürenize göre, görevde iken müracaatınız halinde engellilikten dolayı emekli aylığı bağlanması gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Emekli ikramiye, emekli aylık tutarı
5434 sayılı Kanuna tabi memurlarda normal emeklilik, engellilikten dolayı emeklilik, malulen emeklilik için hem aylık bağlama sistemi hem de emekli ikramiyesi ödenmesi sistemi aynıdır ve hiçbir değişkenlik göstermez. Sadece aylık bağlanmasında ve emekli ikramiyesi ödenmesinde memurun görevi, tahsili, derecesi, kademesi (ek göstergeyi etkileyen kazanılmış hak aylık derecesi ve kademesi ile ek göstergeyi etkilemeyen emekli keseneğine esas aylık derece ve kademesi)ek göstergesi, hizmet yılı ve bunlar esas alınarak memur maaş katsayısı, taban aylığı, kıdem aylığı gibi unsurlar uygulandığında bağlanacak olan emekli aylık ve emekli ikramiyesi tutarında değişkenlik gösterir. Bu nedenle, kendi derece kademeniz, hizmet süresiniz, ek göstergeniz, görev unvanınız gibi bilgiler esas alınarak emekli ikramiye, emekli aylık tutarlarınızı, (Memurlar.Net)
