2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa memurluğa başlamış kişiler 5510 sayılı Kanuna tabidirler ve 5510 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde belirtilen şartları taşımaları kaydıyla engellilik durumlarından dolayı emeklilik haklarını kazanırlar.
Soru 1) : İyi günler. 08.06.1980 doğumluyum, 2001 yılınsa bir devlet hastanesinden %50 engelli olduğuma dair rapor verildi ve 2009 yılında bu raporumla EKPSS ile memur olarak bir devlet kurumuna memur olarak göreve başladım halende görev yapmaktayım. Memur olmadan önce 01.09.1997 tarihi ile 04.11.2009 arasında toplam 480 gün sigortam var. 04.11.2009 tarihinden itibaren de devlet memuru olarak görev yapmaktayım.
Ne zaman emekliliği hak ederim? Emekli olurken tekrardan engelli sağlık raporu almam gerekir mi? Bilgi verirseniz sevinirim. İyi günler.
Soru 2) Merhaba. Sağlık Bakanlığında engelli memur olarak çalışmaktayım. Tip 1 diyabet ve böbrek hastasıyım. Emeklilik için gerekli süreyi doldurdum. Merak ettiğim konu SGK emeklilik başvurumda benden güncel heyet raporu ister mi? İstediği takdirde yeni alınan rapor süreli olursa emekli olabilir miyim? Teşekkür ederim.
Soru 3) Kolay gelsin. Ben 04.07.2007-31.07.2007 tarihleri arasında özel sektörde sigortam var. % 61 engelli raporum var ve vergi indirim rapor oranım ise %54 tür. 24.01.2011 tarihinde EKPSS sınavı ile engelli memur olarak atamam yapıldı halen engelli memur olarak çalışmaktayım. SGK Hitap uygulamasında 24.01.2026 tarihinde emekli olabileceğim yazmaktadır. Benim sorum; ben %61 engelli raporuma göre mi yoksa %54 vergi indirimindeki orana göre mi emekli olacağım? Emekli olurken benden tekrar heyet raporu isterler mi? Cevap verirseniz sevinirim. İyi çalışmalar. Teşekkür ederim.
Detaylar/Değerlendirmeler:
Değerlendirmelerimiz tamamıyla 5510 kapsamında memur olanlarla ilgilidir.
Genel olarak göreve girmeden önce çalışma gücünün % 60’ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilenlere malullük aylığı bağlanmaz. Ancak, malullük aylığı şartlarından farklı olarak engellilik durumlarından, yani çalışma gücü kayıp oranlarından dolayı yaşlılık aylığı bağlanır.
5510 Sayılı Kanunda bulunan engellilik nedeniyle yaşlılık aylığı bağlanması kuralları:
Memur olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce yukarıda belirttiğimiz şekilde malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunmasından ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamama durumunda öncelikli olarak;
En az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün (11 yıl) SGK primleri yatırılmış hizmetleri olması kaydıyla yaşlılık aylığına hak kazanırlar.
Ancak, göreve başlamadan önce % 60 veya meslekte kazanma gücünü yitirecek derecede bir engeli olmadığı tespit edilirse, bu defa çalışmaya başladıktan sonraki durumuna bakılır ve memurun çalışma gücündeki kayıp oranına göre engellilikten dolayı yaşlılık aylığı bağlanması şartları oluşur. Bu şartlar da şöyledir;
Memurun engellilik oranı;
– % 50 ila % 59 arasında ise ve bu durumu SGK Sağlık Kurulunca karara bağlanırsa memurun en az 16 yıldan beri sigortalı olması ve 4320 gün,
– % 40 ila % 49 arasında ise ve bu durumu yine SGK Sağlık Kurulunca karara bağlanırsa bu defa memurun en az 18 yıldan beri sigortalı olması ve 4680 gün,
SGK primleri yatırılmış hizmetinin olması şartlarını yerine getirdiklerinde engelliliklerinden dolayı yaşlılık aylığına hak kazanırlar.
Bu bağlamda, ilk emeklilik işleminde yeni bir rapor istenilebileceği, ayrıca bu kapsamda, yani çalışma gücü kayıp oranı dikkate alınarak aylık bağlananlar için kanun ve yönetmelik gereği SGK tarafından aylık bağlandıktan sonra kontrol muayenesine tabi tutulabileceklerini değerlendirmekteyiz.
ANCAK, göreve EKPSS ile başlayan, yani tüm şartları yerine getirmiş ve engellilik mevzuatına uygun olarak göreve başlamış kişilerin göreve girerken almış oldukları raporların emeklilikte de geçerli olması gerektiğini, dolayısıyla emeklilik öncesi yeni bir sağlık kurulu raporu istenilmemesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Özetle 55510 kapsamında olan, dolayısıyla 5510 sayılı Kanun Madde 28 hükmü uygulanmak suretiyle emekli olmak isteyen memurlardan;
1) EKPSS ile göreve girmiş memurdan emeklilik öncesi yeni bir raporun istenilmemesi gerektiğini, 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3960 günden daha fazla hizmeti varsa bu şartlar dikkate alınarak engellilikten dolayı yaşlılık aylığı bağlanabileceğini,
2) Sigortalı olarak çalışmaya başlamadan önce veya çalışma sırasında engellilik raporu olmasına rağmen EKPSS ile göreve girmemiş durumda olan memur için yeni bir raporun istenilebileceğini,
3) Göreve girmeden önce hiç raporu olmayan ve göreve girdikten sonra rapor alan ve çalışma gücü kaybı oranına göre emekli olmak isteyen memurdan yeni bir sağlık kurulu raporu istenilebileceğini,
Değerlendirmekteyiz.
İkinci bir konu, memur statüsünde engelli emekliliğinde vergi indirimi raporu mu yoksa engelli raporu mu esas alınır konusudur.
Vergi indirimine esas raporlar ile engellilik raporları görev ve emeklilik uygulamalarında farklı olmaktadır. Ayrıca, bu raporları inceleyecek Sağlık Kurulları da ayrı ayrıdır.
Yetkili Sağlık Kurulları:
Engellilikten dolayı emeklilikte esas alınan sağlık kurulu raporlarını inceleme ve karar verme yetkisi tamamıyla Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulundadır.
Vergi indirimine esas raporları inceleme yetkisi ise 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 31. Maddesi hükmü uyarınca hazırlanmış olan Sakatlık İndiriminden Yararlanacak Hizmet Erbabının Sakatlık Derecelerinin Tespit Şekli İle Uygulanması Hakkında Yönetmelik hükümleri gereği Gelir İdaresi Başkanlığı Merkez Sağlık Kurulundadır.
Dolayısıyla, emeklilik hakları sosyal güvenlik kanunları ile düzenlenmiş olduğundan malulen ve/veya engellilikten dolayı emeklilikte, sağlık kurulu raporlarını son inceleme yetkisi Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunda olmaktadır.
Vergi indirimine esas raporlar neticesinde verilen Gelir İdaresi Merkez Sağlık Kurulu kararları ise sadece görevde iken vergi indirimi kapsamında kalmak ile sınırlı olmaktadır.
Açıklamalarımız bağlamında durumlarınızı sırasıyla değerlendirmekteyiz.
Soru 1) : İyi günler. 08.06.1980 doğumluyum, 2001 yılınsa bir devlet hastanesinden %50 engelli olduğuma dair rapor verildi ve 2009 yılında bu raporumla EKPSS ile memur olarak bir devlet kurumuna memur olarak göreve başladım halende görev yapmaktayım. Memur olmadan önce 01.09.1997 tarihi ile 04.11.2009 arasında toplam 480 gün sigortam var. 04.11.2009 tarihinden itibaren de devlet memuru olarak görev yapmaktayım.
Ne zaman emekliliği hak ederim? Emekli olurken tekrardan engelli sağlık raporu almam gerekir mi? Bilgi verirseniz sevinirim. İyi günler.
Cevap 1) 5510 a tabi memur olmaktasınız. EKPSS ile göreve başlamanızdan dolayı 5510 sayılı Kanun Madde 28 hükmü uygulanması gerekir ve emekliliğiniz öncesinde yeni bir sağlık kurulu raporu almanıza gerek olmadığını veya SGK tarafından yeni bir raporun istenilmemesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Soru 2) Merhaba. Sağlık Bakanlığında engelli memur olarak çalışmaktayım. Tip 1 diyabet ve böbrek hastasıyım. Emeklilik için gerekli süreyi doldurdum. Merak ettiğim konu SGK emeklilik başvurumda benden güncel heyet raporu ister mi? İstediği takdirde yeni alınan rapor süreli olursa emekli olabilir miyim? Teşekkür ederim.
Cevap 2) Durumunuzun 5510 kapsamında olduğu varsayımıyla değerlendirme yapmaktayız. Göreve engellilik mevzuatına uygun olarak yani EKPSS ile göreve başlamadığını anlamaktayız. Bu durumda çalışma gücü kaybı nedeniyle emekli olmak istediğinizde emeklilik öncesi yeni bir engelli raporunun istenilebileceğini değerlendirmekteyiz. Süreli olan raporlara istinaden de aylık bağlanabileceğini, ancak süreli rapor ile emeklilik uygulamasının bir anlamı da olmayacağını değerlendirmekteyiz. Zira, süreli rapor ile emeklilik kişinin öncesinde memurluktan ayrılmasını gerektirir, süre bittikten sonra ise memur olarak geri dönülmeyeceği düşüncesiyle değerlendirdiğimiz bir husustur. Ayrıca, kontrol muayenesi işlemine de tabi tutulabileceğinizi söyleyebiliriz.
Soru 3) Kolay gelsin. Ben 04.07.2007-31.07.2007 tarihleri arasında özel sektörde sigortam var. % 61 engelli raporum var ve vergi indirim rapor oranım ise %54 tür. 24.01.2011 tarihinde EKPSS sınavı ile engelli memur olarak atamam yapıldı halen engelli memur olarak çalışmaktayım. SGK Hitap uygulamasında 24.01.2026 tarihinde emekli olabileceğim yazmaktadır. Benim sorum; ben %61 engelli raporuma göre mi yoksa %54 vergi indirimindeki orana göre mi emekli olacağım? Emekli olurken benden tekrar heyet raporu isterler mi? Cevap verirseniz sevinirim. İyi çalışmalar. Teşekkür ederim.
Cevap 3) Vergi indirimi raporunun esas alınmayacağını, engellilik raporunun esas alınması gerektiğini değerlendirmekteyiz. Ayrıca EKPSS ile göreve başlamanızdan dolayı emeklilik öncesi yeni bir sağlık kurulu raporu istenilmemesi gerektiğini değerlendirmekteyiz. % 61 oranında engellilik durumunuz göreve girmeden önce var olması halinde malulen emeklilik durumunuzun olamayacağını da söyleyebiliriz.
NOT: 3 ziyaretçimize tavsiyemiz öncelikli olarak durumlarınızı Kurumlarınızla paylaşmanız ve Kurumlarınızca da durumunuzun SGK na iletip alınacak cevaba göre hareket etmek olacaktır. (memurlar.net)
