Bireyin engelliliğini ve engellilikten kaynaklanan özel ihtiyaçlarını belirleyen derecelendirmeler, sınıflandırmalar ve tanılamalarda uluslararası temel yöntemler esas alınmaktadır. 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanuna göre de, engellilik durumunun tespit ve uygulama esasları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığının görüşleri alınarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığınca müştereken çıkarılan yönetmelikle belirleneceği ifade edilmiştir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun da 31 inci maddesinde, “engellilik indirimi” düzenlenmekle birlikte, “Engellilik derecelerinin tespit şekli ile uygulamaya ilişkin esas ve usuller Maliye, Sağlık ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlıklarınca bu konuda müştereken hazırlanacak bir yönetmelik ile belirlenir.” denilmiştir. 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz Ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında 2022 sayılı Kanunda da “Bu Kanuna göre aylık bağlanmada veya ödenmesinde uygulanacak usul ve esaslar ile kullanılacak belgeler, Maliye Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından müşterek hazırlanacak bir yönetmelikle tespit olunur.” denilmek suretiyle uygulamada birlik sağlanmıştır.
Bu Yönetmeliğin amacı, Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporu ile Erişkinler İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun alınışı, geçerliliği, değerlendirilmesi ve bu raporu verebilecek yetkili sağlık kurum ve kuruluşlarının tespiti ile ilgili usul ve esasları belirlemek; engellilerle ilgili derecelendirmelere, sınıflandırmalara ve tanımlamalara gereksinim duyulan alanlarda ortak bir uygulama geliştirmek ve uluslararası sınıflandırma ve ölçütlerin kullanımının yaygınlaştırılmasını sağlamaktır. “Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik” adlı önceki düzenleme ise yürürlükten kaldırılmıştır.
Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelikte tüm süreç ayrıntılı olarak belirlenmiş olup;
– Bireyin engel durumu, sağlık kurulunca Yönetmelik Ekinde yer alan engel alanları kılavuzunda bulunan engel oranlarına göre yüzde (%) olarak belirlenerek raporun ilgili bölümünde belirtilir.
– Birden fazla hastalığı veya fonksiyon kaybı bulunanların engellilik durumu Yönetmelik Ekinde yer alan engel alanları kılavuzunda Balthazard yöntemi ile hesaplanır. 65 yaş ve üzeri bireylerin engellilik oranına Balthazard formülü ile %10 eklenerek engel oranı belirlenir.
Bireyin engellilik durumu, Yönetmelik Ekinde yer alan engel alanları kılavuzunda hastalığın adı yer almasa bile, vücut sistemleri üzerinden fonksiyon kayıpları değerlendirilerek belirlenir.
Görüldüğü üzere, sağlık personeli engellilik oranı belirlemede Yönetmelik ve ekinde yer alan engel alanları kılavuzu ile bağlı bulunmaktadır.
