Türkiye, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Engelli Kişiler “Sözleşmeyi 30 Mart 2007 tarihinde imzalamıştır. Sözleşme’nin onaylanması 3 Aralık 2008 tarih ve 5825 sayılı Kanunla uygun bulunmuştur. Sözleşme’nin onayına ilişkin 27 Mayıs 2009 tarih ve 2009/15137 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ve resmi Türkçe çeviri, 14 Temmuz 2009 tarih ve 27288 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Onay belgeleri 28 Eylül 2009 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği’ne tevdi edilmiş ve Sözleşme Türkiye bakımından, 28 Ekim 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye’nin Sözleşmeye ilişkin bir çekince veya beyanı söz konusu değildir.
Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme’nin denetim organı Engelli Hakları Komitesidir.
Engelli Hakları Komitesi Nedir?
Engelli Hakları Komitesi, taraf devletlerin kendisine sundukları raporları değerlendirir. Taraf devletler, Sözleşmeye taraf oldukları ilk iki yıl içinde, daha sonra da her dört yılda bir Komiteye rapor sunmakla yükümlüdürler. Devlet, Komite gerek duyduğunda da rapor sunmalıdır. Komite, bu raporları inceledikten sonra, genel tavsiyelerde ve genel yorumlarda bulunabilir.
Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmeye Ek İhtiyari Protokol, Komite’nin Sözleşmede güvence altına alınan haklarının ihlal edildiği iddiasında olan birey veya birey gruplarının Engelli Hakları Komitesi’ne başvuruda bulunması olanağını öngörmüştür. İhtiyari Protokol ile Komite’nin Sözleşme’nin ağır veya sistematik ihlaline dair güvenilir bilgiye sahip olması durumunda soruşturma yapma yetkisi de tanınmıştır. İhtiyari Protokol 26 Nisan 2015 tarihinde Türkiye bakımından yürürlüğe girmiştir. Ancak Komite henüz Türkiye’ye ilişkin bir denetim yürütmemiştir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Engelli Kişiler” başlıklı bilgi notunu güncelledi.
Bilgi Notu (Türkçe)
Bilgi Notu (İngilizce)